Yedi Ulu Ozanlar
7 Ulu Ozanlar
Seyyid Nesimi
Bağdat’ın Nesim Kasabası’nda yetişip, Diyarbakır bölgesine yerleşen Türkmenlerdendir. Halep’te Hallac-ı Mansur’un düşüncelerinin iz sürücüsü olduğundan dolayı kafir sayılıp derisi yüzülüp öldürülmüştür.Nesimi, Fazlullah Hurifi’nin görüşlerini benimsemiştir. Varlık ve birlik görüşünü savunan, kişi ile Allah arasında bir nitelik yükleyen inanç arasında bağlantı kurar.Allah'ın yetkin insanda görüldüğü tasavvufi görüşünü benimser.Katledilme sırasında rivayete göre derisi eline verilip gidiyorken Halep’in 12 kapısından aynı anda çıktığı görülmüştür.
Bağdat’ın Nesim Kasabası’nda yetişip, Diyarbakır bölgesine yerleşen Türkmenlerdendir. Halep’te Hallac-ı Mansur’un düşüncelerinin iz sürücüsü olduğundan dolayı kafir sayılıp derisi yüzülüp öldürülmüştür.Nesimi, Fazlullah Hurifi’nin görüşlerini benimsemiştir. Varlık ve birlik görüşünü savunan, kişi ile Allah arasında bir nitelik yükleyen inanç arasında bağlantı kurar.Allah'ın yetkin insanda görüldüğü tasavvufi görüşünü benimser.Katledilme sırasında rivayete göre derisi eline verilip gidiyorken Halep’in 12 kapısından aynı anda çıktığı görülmüştür.
Şah Hatayi ( Şah İsmail )
Şah İsmail, Anadolu Aleviliğinin inanç yapılanmasında etkisi olmuştur.Anadolu’daki Alevi cemlerinde nefesleri en sık yer alan ululardandır.1486 yılında doğdu Babası Şah Haydar o çok küçükken öldü. Akkoyunlu beyi Yakup bey tarafından 2 kardeşi ile bir kalede hapsedildi.Şiirleri kısa zamanda dört bir yanda duyuldu. Şah ismail gönüllerin tercümanı olmuştur.
Pir Sultan Abdal
Tarih boyunca anadolu Aleviliğinin ve Bektaşiliğin inanç yapısını derinden etkiledi.
Şiirleri cemlerde baştacı edildi, düşünceler en güzel onun dizeleriyle dile getirildi.
Pir Sultan Abdal'ın ismi Haydardır,Sivas'ın banaz köyünde yaşamıştır.
Rivayet odur ki Pir Sultan Abdal dar ağacına doğru giderken hızır paşa emir verir; "Herkes Pir Sultan'ı taşlasın" uğruna mücadele ettiği halk Pir Sultan'ı istemeyerek de olsa taşlamaya başlar. taşlar Pir sultan'a kadar gelmekte fakat değmeden düşmektedir. Pir'in müsahibi Ali baba taş atmasa da Pir'e gül atar. gül Pir Sultan Abdal'a değer ve yaralar, en çok dostunun bu hareketi incitir Pir sultanı.
Kul Himmet
Kul Himmet; Tokat’a bağlı Almus ilçesinin bugünkü isimi Görümlü Kasabası olan Varsıl Köyü’ndendir. 16. yüzyılın ikinci yarısında yaşamıştır. Kul Himmet tüm nefeslerinde Hz.Ali, 12 İmamlar ve Hacı Bektaş Veli’yi büyük bir içtenlikle anlatır.
Kul Himmet’in nefesleri diğer ulu ozanların nefesleri gibi her Alevi Ceminin vazgeçilmezi arasındadır.
Fuzuli
Asıl ismi Mehmet olan Fuzuli; 1504 yılında Kerkük’te doğdu. Kerkük’te Bayat Türkmen boyunun Karyağdı soyundan gelmektedir.Yaşamında Kerbela ile Bağdat çevresinden ayrılmamış, bir süre Hz. Ali’nin türbesinde türbedarlık yapmıştır. Hz.Hüseyin’in türbesinin yanında toprağa verilmeyi, mezarına taş konulmamasını vasiyet etmiştir. Kendisi veba hastalığı salgınında Hakk’a yürümüş ve vasiyeti yerine getirilmiştir.
Yemini
Yemini 15. yüzyılın sonu, 16. yüzyılın ilk yarısında Tuna Irmağı yörelerinde yaşadı. Çeşitli kaynaklar tarafından asıl isminin Ali olduğu, Akyazılı İbrahim Dede zaviyesinde hizmet ettiğini ve “Yemini” mahlasını kullandığını yazar.
Virani
16. yüzyılda Eğriboz adasında doğduğu söylenilir.Hurufiliği benimsemiş bir Bektaşi ozanı olan Virani; bir süre Necef’te Hz.Ali’nin türbesinde türbedarlık hizmeti yapmıştır. Hz. Ali tutkusunu dile getiren çok sayıda şiir yazmıştır. Virani’ye göre, evrende,bütün nesnel varlıklarda görünen Hz. Ali’dir.
0 yorum:
Yorum Gönder